2010-08-24 15:46 http://www.mongolnews.mn/
·
Энэ төслөөр хамтарсан үйлдвэрийн 51 хувийг манай улсын төрийн мэдлийн “Монатом” ХХК, 49 хувийг нь Оросын талын төрийн мэдлийн “Атомредметзоло” компани эзэмшихээр тусгаж гуравдагч хамтрагчийг оролцуулахгүйгээр төлөвлөсөн байна Энэ нь Орос ямар ч аргаар хамаагүй энэ ордыг “Ханресурс”- гүйгээр хяналтандаа байлгахаар эргэлт буцалтгүй шийдсэнийг илтгэлээ гэж олон улсын шнжээчид үзэж байна.
Оросын Засгийн газар өөрсдийн ашиг сонирхлыг Монголд шууд тулгах дээрэнгүйлэл үнэртүүлсэн энэ шийдвэрийг гаргаж байхтай зэрэгцээд энэ ордыг тойрсон Монголын төрийн мэдлийн “Монатом” ба Канадын “Ханресурс” компанитай холбоотой дуулиан Монголын хэвлэлүүдийг уранаар амьсгалуулж байна. Энэ сэдэв зөвхөн Дорнод дахь ураны ганц ордыг монголчууд Орос эсвэл Канадын нэг компанитай хамтран эзэмших асуудал биш юм.
Жилээс жилд өсөн нэмэгдэж байгаа дэлхийн ураны хэрэгцээг хангах шинэ эх үүсвэр болж байгаагийн хувьд Монгол Улсын ойрын хагас зууны ирээдүй алт зэс, нүүрсний нөөцөөс илүүтэй уранаас шалтгаалах нь тодорхой болоод байгаа. Урантай холбоотой тусгай зөвшөөрөл эзэмшиж буй компаниуд болон хэнтэй, хэрхэн хамтрах үйл ажиллагаа явуулах нь монголчууд бидний хувьд ч анхаарал татсан сэдэв болоод байгаа.
Тиймээс бид Цөмийн энергийн газраас давсан эрх эдэлж, үүрэг хүлээн Канадын нэгэн доншуур компанитай Засгийн газрын хэмжээний баримт бичиг үйлдэн Монголын эрх ашиг, төрийн бодлогыг наймааны хэмжээнд хүртэл шалд нь унагасан “Монатом” компанийн захирал Р.Бадамдамдин болон төрийн мэдлийн компанийг ашиглан Монголд оруулсан хөрөнгө оруулалтаа хамгаалан авч үлдэхийг оролдсон Канадын “Ханресурс инк” компанийн ерөнхийлөгч Martin Quickтэй байгуулсан нууц санамж бичгийг хэсэгчлэн хүргэж байна.
“МОНАТОМ” БА “ХАНРЕСУРС” ХХК ХОРООНДЫН ОЙЛГОЛЦЛЫН САНАМЖ БИЧИГ
Энэхүү санамж бичиг нь Монголд Дорнод уран төслийг хэрэгжүүлэх зорилгоор “МонАтом” ХХК болон “Ханресурс” ХХК-ийн хооронд хамтарсан компани байгуулахтай холбогдсон ерөнхий зарчмуудыг агуулж байгаа билээ. Хамтарсан компани байгуулах нэгдмэл зорилго, ерөнхий зарчим нь Монголын Засгийн газар, ард түмэн болон “Ханресурс”-ийн хувьцаа эзэмшигчдийн харилцан эрх ашигт нийцсэн Дорнод уран төслийг аль болох түргэн хөгжүүлэх, боловсруулах ашиглахад оршино.
Хамтарсан компанийн үндсэн зорилго нь Цөмийн энергийн газар өмчлөх эрхээ “МонАтом”-аар дамжуулан эзэмших, “Ханресурс” Дорнод төсөлд оруулсан хөрөнгө оруулалтаа хамгаалах, ерөнхий бүтцийг бэхжүүлэн уг төслийг хэрэгжүүлэхэд хэрэгцээтэй суурь тавих юм. Хамтарсан компани байгуулах үндсэн шалгуур ба нөхцөлүүд:
1.“Төв Азийн Уран Компани” (ТАУК) -нд олгосон боловч түтгэлзүүлээд байгаа 237А дугаартай олборлолтын лицензийг шинэчлэн олгоно гэж Ашигт Малтмалын хэрэг эрхлэх газартай тохиролцсоны дагуу энэхүү санамж бичиг байгуулсны дараа долоо хоногийн дотор сэргээнэ.
2. Энэхүү санамж бичигт гарын үсэг зурснаас хойш долоо хоногийн дотор “ТАУК”-ийн 237А дугаартай олборлолтын лиценз болон “Хан Монголия” ХХК-ийн 9282Х дугаартай хайгуулын лицензийг Цөмийн Энергийн хуулийн дагуу баталж шинээр олгоно.
3. Энэхүү санамж бичигт гарын үсэг зурснаас хойш 45 хоногийн дотор 9282Х дугаартай хайгуулын лицензийг олборлолтын лиценз болгоно.
4. “МонАтом” ба “Ханресурс” нь Дорнод уран төслийг боловсруулж хэрэгжүүлэхийн тулд албан ёсоор хамтарсан компанийн гэрээ байгуулна. Хамтарсан компанийг байгуулах тухай хэлэлцээрийн ерөнхий зарчмыг А хавсралтад тодорхойлов.
5. “Ханресурс” компанийн бүрэн эзэмшлийн охин компани болох “Хан Монголия” нь шинээр олгогдох о л б о р л о л т ы н л и ц е н з и й г шинэ хамтарсан к о м п а н и “МК JVCo”-д ш и л ж ү ү л н э . “Хан Монголия” нь Дорнод уран төслийн хэрэгж үүлэгч компаниар ажиллана. “Хан Монголия” о л б о р л о л т ы н хоёр лиценз эзэмшигч ТАУК болон “МК JVCo”- тай үйл ажиллагааны тухай албан ёсны хэлэлцээрийг тус тус байгуулна. Энэхүү үйл ажиллагааны хэлэлцээрийн ерөнхий зарчмуудыг В хавсралтад тодорхойлов.
6. “МонАтом” ба “Ханресурс” нь хамтарсан компани байгуулах тухай албан ёсны гэрээ байгуулснаас хойш зургаан сарын дотор Монгол Улсын Засгийн газартай Хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээрийг аль болох түргэн хугацаанд байгуулах чиглэлээр хүчин чармайлт гарган ажиллана. “МонАтом”, “Ханресурс” компаний харилцан тохиролцсон ёсоор Хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээрт С хавсралтад тодорхойлсон үндсэн асуудлыг багтаасан баримт бичиг байгуулах явдал юм.
7. Энэхүү санамж бичигт гарын үсэг зурсаны дараа “МонАтом” ба “Ханресурс” нь хамтарсан компани байгуулах, Дорнод уран төслийг хэрэгж үүлэх үйл ажиллагааны хэлэлцээр болон хамтарсан компанийг байгуулахтай холбогдсон бусад шаардлагатай баримт бичгийн талаар хэлэлцэж эцсийн баримт бичгүүдийг (цаашид Эцсийн баримт бичиг гэх) 2010 оны 3 сарын 15-ний дотор тохиролцоно.
8. Хамтарсан компанийн санал болгож буй ерөнхий бүтэц:
a) “ТАУК”-ийн 58 хувийг “Ханресурс” (шууд бусаар бүрэн эзэмшлийн “Хан ресорс Bermuda” XXKаар дамжуулан, цаашид “Хан Bermuda” гэх), 21 хувийг “МонАтом” ба 21 хувийг уул уурхай, химийн Приаргунски нэгдэл (АРМЗ) Атомред-метзолото эзэмшдэг билээ. “Хан Монгол” нь “Ханресурс”- ийн бүрэн эзэмшлийн охин компани юм. (oдоогийн эзэмшлийн бүтцийг D хавсралтад харуулав.
b) “Хан Монгол” нь шинээр олгогдох олборлолтын лицензийг Монголын шинэ охин компани болох “МК JVCo”-д шилжүүлнэ. Иймд энэхүү олборлолтын хоёр лиценз “ТАУК” ба “МК JVCo”-ийн эзэмшилд тус тус байна.
c) “ТАУК”-ийн эзэмшлийн асуудал дараах байдлаар шийдвэрлэгдэнэ: i. “МонАтом” нь “Ханресурс”- ийн өөрийн арилжиж байгаа болон хаалтын үед бусдын эзэмшилд байгаа хувьцааны 17 хувийг эзэмших бөгөөд Эцсийн баримт бичигт гарын үсэг зурах үеийн зах зээлийн үнээр нэмж 2,9 хувийг бэлэн мөнгөөр худалдаж авах баталгаа гаргаж өгнө, ii. “Хан Bermuda”-ийн 65 хувийг “Ханресурс”, 35 хувийг “МонАтом” эзэмшинэ, iii. “Хан Bermuda” нь шууд бусаар “ТАУК”-ийн 74 хувийг, “Хан Монголия”- ийн 100 хувийг, шууд бусаар “МК JVCo”- ийн 100 хувийг эзэмшинэ, iv. Бүтцийн эцсийн байдлыг Е хавсралтад үзүүлэв.
d) Эцсийн бүтэц татвар, компаний засаглал, үнэт цаасны хууль болон бусад зүйлээс шалтгаалан шийдвэрлэгдэх боловч талууд эдгээр үндсэн зарчмуудыг тохиролцсон болно. Энэ мэтчилэн 12 заалт, A, B, C, D, E гэсэн хавсралтаар харилцан тохиролцсон байна.
“Ханресурс” ба “Атомредметзолото” хэн нь Ямар хөрөнгө орулсан вэ
Энэ ордтой холбоотой асуудалд оросууд давуу эрхтэй оролцож монголчуудын өмнөөс эзэн шиг аашлаад байгаагийн гол шалтгаан нь Дорнод дахь ураны бүлэг ордыг Зөвлөлтийн үед хайн судалж, ихээхэн хөрөнгө оруулсан явдал юм. Тэд одоогийн ханшаар 600 сая ам.долларын хөрөнгө оруулсан гэж үзэж байгаа.
Гэтэл ЗХУ-ын ураны асуудал эрхэлсэн байгууллагын протоколд 1981-1988 онд оросууд Дорнод аймгийн Дорнод, Гурванбулаг, Мардайн ордуудад нийтдээ 127.3 сая рубль зарцуулсан талаар зардлын тайланд тусгагдсан гэсэн мэдээлэл байдаг. Тэд 1988-1996 оны хооронд 400 мянга орчим тонн уран олборлосон гэдэг бөгөөд тонн тутамд таван рублийн төлбөр төлж байжээ. Олборлосон хүдрээсээ 580 орчим тонн уран буюу 1500 орчим мянган фунт ураны исэл гаргаж авсан гэж тооцвол одоогийн ханшаар 60 орчим сая ам.доллар болно.
Тиймээс Оросын талын энэ ордод оруулсан хөрөнгө оруулалт 130 сая доллараас хэтрэхгүй гэж үзэх хүмүүс бий. Харин Канадын “Ханресурс” компанийн хувьд 1995 оноос хойш Дорнодын ураны орд газрын үйл ажиллагааны бүх санхүүжилтийг гаргаж ирсэн. 1995- 2009 онд орд газрыг дахин сэргээх, судалгаа, эрэл хайгуул, өрөмдлөгийн ажлуудад 21 гаруй сая ам.долларын санхүүжилт дангаараа хийж Техник эдийн засгийн үндэслэлийг олон улсын жишгийн дагуу гаргаж, байгаль орчныг хамгаалах, нөхөн сэргээх зэрэг бүх тайлан судалгааны ажлыг олон улсын жишгийн дагуу ашиглахад бэлэн болгосон хэмээн мэдээлж буй юм.
Тиймээс тэд энэ ордод хувь эзэмшлээ алдахгүйн тулд Орос-Монголын ахан дүүгийн найрамдлын өмнө бууж өгөлгүй олон улсын шүүхийн хэмжээнд эцсээ үзэхээ мэдэгдээд байгаа юм. Ямартай ч Дорнод аймаг дахь гурван багц ордын эхнийх нь буюу ашиглахад бэлэн байгаа Дорнодын орд ийнхүү олон улсын хэмжээний дуулиан тариад байна. Харин үлдсэн хоёр буюу Мардай, Гурванбулагийн ураны ордууд нөөцийнхөө хэмжээгээр Дорнод”-ынхоос дутахгүй. Мардайн ордыг АНУ-ын “Адамс майнинг“ компани 100 хувь эзэмшдэг.
Харин “Гурванбулаг”-ын ордыг Канадын “Вестерн проспектор“ компани мөн 100 хувь эзэмшдэг байсан ч манай Засгийн газрын зөвшөөрөлгүйгээр компанийхаа 75 хувийг БНХАУ-ын Цөмийн эрчим хүчний корпорацид худалдах нэрийдлээр энэ ордын лицензийг наймаалцахыг оролдсон тул өнгөрсөн онд Монголын Засгийн газарт лицензээ хураалгасан билээ.
No comments:
Post a Comment